Nỗi lo về thực phẩm sạch
Dạo gần đây rau quả bị phun thuốc, nhúng hóa chất ...nhiều quá, hichic, ăn gì cũng sợ. Nhà nào rộng rộng tí thì nên trồng rau, trồng nấm, nuôi gà, nuôi cá...chật chật tí thì trồng nấm, trồng rau trong thùng xốp, trong chậu...Rau, nấm nhà mình trồng nên thấy an tâm hơn, tuy không to như ngoài chợ và đôi khi còn bị sâu, nhưng vẫn là rau sạch. Rau, nấm mình trồng rửa 1,2 nước đã thấy sạch rồi, còn rau, nấm ngoài chợ mua về rửa 3,4 nước còn thấy lo...
Nấm không rõ nguồn gốc
Các loại nấm: kim châm, linh chi nâu (thường bỏ vô hộp nhỏ nhỏ, mọi người hay mua về nấu lẩu), đùi gà...được người tiêu dùng khá ưa chuộng. Điều đáng lo ngại là những loại nấm này được bán tràn lan ngoài chợ, không có xuất xứ rõ ràng, không hạn sủ dụng... Chưa kể đến việc có trồng bằng hóa chất hay không, nhưng cứ nghĩ đến mấy bịch nấm này ngày này qua ngày khác nằm trong kho lạnh để vận chuyển, hoặc ngày ngày nằm ở một hàng rau cải nào đó thì đủ biết chất lượng như thế nào rồi. Daọ qua một số chợ khác như: Phùng Khoang, Khương Đình, Thanh Xuân Bắc..., nấm có xuất xứ từ Trung Quốc vẫn được bày bán tràn lan tại các quầy rau củ. Người bán thường mua lại từ những người chuyên đi đổ buôn từ chợ đầu mối nên hầu hết đều cố tình lờ đi nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm. Chị Nguyễn Thị Hòa (buôn rau ở chợ Phùng Khoang) nói: “Cánh giao hàng nói là nấm của Việt Nam thì biết thế rồi nhớ tên từng loại nấm giới thiệu cho khách chứ cánh này cũng không biết nguồn gốc thực sự ở đâu…, đóng gói đơn giản cho dễ vận chuyển và người tiêu dùng dễ chọn mua chứ chất lượng độ an toàn không ảnh hưởng gì”. Tại chợ Bà Chiểu (Q. Bình Thạnh, TP.HCM), các gói nấm linh chi trắng, nâu; kim châm, đông cô được đóng gói đẹp mắt, bày bán trên những gian hàng sát lề đường. Thấy người mua săm soi, cô bán hàng giới thiệu “nấm Việt Nam đó, toàn chữ tiếng Việt không nè”. Đúng là thông tin trên bao bì hoàn toàn bằng tiếng Việt, song phần thông tin về xuất xứ của sản phẩm lại được viết bằng tiếng Anh mà phải nhìn kỹ mới thấy: “product of China”.
Thị trường còn có loại nấm Hypsizygus marmoreus, tên tiếng Việt là mộc châm, ngọc bích, hải sản hay nấm cẩm thạch. Tuy vậy, nhiều công ty nhập nấm này từ Trung Quốc về đã đặt tên là “nấm linh chi”, nhằm gây ấn tượng cho người tiêu dùng lầm tưởng là loại nấm linh chi (làm thuốc) còn non. Thật ra đó chẳng phải là linh chi!
Nấm tươi lâu một cách đáng ngờ
Ngoài việc xuất xứ không rõ ràng, những loại nấm này còn khiến người tiêu dùng lo ngại về hạn dùng của sản phẩm. Trên bao bì của sản phẩm bày bán tại các chợ, siêu thị đều có ghi chú về hạn dùng là trong bảy ngày kể từ ngày đóng gói tại Việt Nam. Vậy cộng thêm thời gian vận chuyển từ nước ngoài về Việt Nam, lưu kho, kiểm định… để nấm đến được tay người tiêu dùng sẽ mất thêm bao nhiêu ngày? Sao nấm vẫn tươi như mới thu hoạch? Mặc dù bao bì sản phẩm ghi cụ thể: “Hạn sử dụng ghi trên nhãn phụ”. Người bán hàng phân bua: “Nấm này lấy trong ngày, người mua về ăn hết liền nên đâu cần hạn sử dụng!”. Trong khi đó, một người bán hàng khác lại cho biết “Ngày nào đắt hàng, tôi bán được hơn chục gói nấm các loại, những hôm không bán hết thì để lại hôm sau bán tiếp. Thường thì người mua nghe theo lời của người bán hàng và chọn những gói nấm còn tươi chứ chẳng ai để ý đến hạn dùng và nguồn gốc…”.Điều này thật sự nguy hại bởi đây rõ ràng là sản phẩm nhập khẩu nhưng hạn sử dụng không có nên người mua không thể biết được loại nấm này đã được đóng gói trước đó bao lâu khi đến tay mình.
Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực nấm cũng không thể lý giải nổi tại sao nấm ngoại lại có thể giữ tươi lâu đến vậy, “Trong giới chuyên môn chúng tôi, ai cũng biết trong nấm Trung Quốc có sử dụng chất bảo quản nhưng không thể biết họ đã dùng chất gì”. Một chuyên gia khác chia sẻ: “Tôi từng tham quan rất nhiều cơ sở trồng nấm ở Trung Quốc. Có những nơi trồng theo tiêu chuẩn quốc tế để xuất đi châu Âu, Mỹ. Song cũng có nhiều cơ sở đáng ngờ. Họ xịt một loại thuốc, qua ngày hôm sau đã thấy nấm to lên rất nhiều và đẹp. Họ không cho biết đó là loại thuốc gì mà chỉ nói rằng mua ở chợ”.
Nấm ngon
Nấm ngon là nấm được sử dụng lúc tươi, lúc đó nấm nhiều dinh dưỡng nhất và những dưỡng chất trong nấm chưa bị biến đổi thành chất khác. Theo nhiều chuyên gia, các dưỡng chất trong nấm sẽ bị giảm và biến đổi rất nhanh theo thời gian bảo quản, đặc biệt là đường và lipid. Đó là thời gian nấm bị lão hóa và khô đi. Trong quá trình đó, các enzyme tự hủy cũng phát triển gây mùi khó chịu và gây ngộ độc cao, đặc biệt nếu không được bảo quản trong điều kiện quy định (có bao gói đúng quy cách, để trong nhiệt độ thấp). Theo các chuyên gia khuyến cáo, nấm phải được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ từ 1 - 5 độ C mới an toàn. Nếu để quá hạn, nấm sẽ tồn tại vi khuẩn gây bệnh và các ký sinh trùng, ngoài ra còn có thể xuất hiện các loại độc tố nguy hiểm có khả năng gây ngộ độc. Vì thế, nấm nên ăn trong ngày giống như rau xanh hoặc bảo quản trong vòng một tuần trong điều kiện nhiệt độ tiêu chuẩn. Tuy nhiên các sản phẩm nấm kể trên được người bán bày la liệt ở chợ dưới nhiệt độ 29 đến 30 độ C. Điều đáng nói, những gói nấm linh chi trắng được nhóm điều tra mua về để thử ở nhiệt độ phòng trong vòng 6 ngày mà nấm chỉ hơi ngả màu nâu nhưng còn tươi nguyên! Trong khi thông thường nấm chưa qua xử lý sẽ bị chảy rữa chỉ sau 1 - 2 đêm với điều kiện nhiệt độ này.
Trồng nấm sạch tại nhà
Nên nếu có điều kiện, mọi người nên trồng nấm tại nhà, vừa được ăn nấm sạch, vừa được trải nghiệm trồng nấm. Trồng nấm không chỉ giúp gia đình có thêm một nguồn thực phẩm sạch, bổ dưỡng, thơm ngon mà còn là một cách giải trí hiệu quả. trồng nấm tại gia đình là một xu hướng của đời sống hiện đại khi nhu cầu về nguồn thực phẩm, rau sạch rất cao. Từ lâu, người thành thị đã tận dụng ban công, nóc nhà… để trồng rau sạch. Hiện nay không ít người cũng tận dụng các không gian trong gia đình để chăm sóc nấm. Cái được có thể thấy rõ là họ sẽ có nguồn thực phẩm sạch, chất lượng cao, tươi ngon, an toàn, cộng thêm niềm vui chăm sóc cây, thấy sự lớn lên từng ngày của nấm… Đây cũng là một động lực cho ngành nấm của Việt Nam phát triển.
Read more